Ocena prawna sytuacji w których dochodzi do nagrywania (czy to samego dźwięku czy tez obrazu i dźwięku) osób trzecich, nie jest jednoznaczna.
Na wstępie należy odróżnić nagrywanie rozmowy (sytuacji), w której bierzemy udział od uwieczniania rozmowy (sytuacji) wyłącznie z udziałem osób trzecich, w której udziału nie bierzemy.
NAGRYWANIE SYTUACJI LUB ROZMÓW, W KTÓRYCH SAMI BIERZEMY UDZIAŁ
[ odpowiedzialność karna ]
Nagrywanie rozmów w których sami bierzemy udział nie jest karalne, nawet jeżeli nie informujemy o nagrywaniu osób trzecich, które również są uczestnikami nagrania. Wynika to z faktu, że kodeks karny przewiduje sankcje karne tylko za uzyskanie i uwiecznienie informacji dla nas nieprzeznaczonych. Jeżeli więc bierzemy udział w danej rozmowie czy też jesteśmy uczestnikiem wydarzenia, które jest przez nas nagrywane (choćby z ukrycia i potajemnie) to uzyskujemy i uwieczniamy informacje dla nas przeznaczone, a zatem nie podlegamy odpowiedzialności karnej. Innymi słowy uwiecznienie takiej sytuacji czy rozmowy nie stanowi przestępstwa.
[ odpowiedzialność cywilna ]
Jednak fakt, iż takie zachowanie nie łamie norm prawa karnego, nie świadczy jeszcze o tym, że nie podlega żadnej odpowiedzialności. Takie zachowanie może łamać normy prawa cywilnego. Jeśli rejestrowaliśmy rozmowę lub sytuację nie posiadając zgody naszego rozmówcy na nagrywanie, to czynność ta może naruszać jego prawo do prywatności oraz do tajemnicy komunikacji, które są traktowane jako dobra osobiste. Wobec tego, za takie nagranie, nasz rozmówca będzie mógł nas pociągnąć do odpowiedzialności cywilnej za naruszenie jego dóbr osobistych. Będzie musiał wykazać jednak przed Sądem, w jaki sposób jego dobra naruszyliśmy – tj. w jaki sposób naraziliśmy go na szkodę lub negatywne konsekwencje. W praktyce będzie się to sprowadzać do kwestii wykorzystania takiego nagrania, a w szczególności do jego upublicznienia. W 90 % przypadków to właśnie upublicznienie nagrania bez zgody takiej osoby narusza jej dobra osobiste. Naruszamy wtedy prawo do wizerunku, do tajemnicy korespondencji, komunikacji, dobrego imienia, czci. Udowodnienie przed Sądem naruszenia dóbr osobistych skutkować może koniecznością zapłaty zadośćuczynienia, przez osobę która nagranie wykonała a później wykorzystała.
NAGRYWANIE SYTUACJI LUB ROZMÓW, W KTÓRYCH NIE BIERZEMY UDZIAŁU
[ odpowiedzialność karna ]
Zupełnie inna jest ocena prawno – karna zdarzeń, w których nagrywamy sytuacje lub rozmowy, w których nie bierzemy udziału. Takie nagrywanie rozmowy/sytuacji, której sami nie jesteśmy uczestnikiem stanowi pozyskiwanie informacji dla nas nieprzeznaczonych, czyli występek z art. 267 Kodeksu karnego zagrożony karą pozbawienia wolności do lat dwóch.
|
Art. 267. [Bezprawne uzyskanie informacji] § 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego. § 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. § 4. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1-3 ujawnia innej osobie. § 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 1-4 następuje na wniosek pokrzywdzonego. |
A zatem w każdej sytuacji, w której instalujemy urządzenia podsłuchowe lub wizualne (monitoring) w celu nagrywania osób trzecich, bez naszego uczestnictwa i bez wiedzy tych osób, popełniamy przestępstwo.
Aby nie narazić się na odpowiedzialność karną za takie zachowanie, osoby instalujące takie urządzenia powinny uzyskać zgodę (najlepiej na piśmie) osób, które będą monitorowane (nagrywane) na ich nagrywanie. W przeciwnym wypadku osoby uwidocznione na nagraniu będą mogły pociągnąć osobę, którą nagrywała z ukrycia, do odpowiedzialności karnej. Odpowiedzialność przewidziana w kodeksie karnym za taki występek to kara grzywny, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
[ odpowiedzialność cywilna ]
Nagrywanie osób trzecich w sytuacjach w których sami nie bierzemy udziału, poza odpowiedzialnością karną, rodzi także odpowiedzialność cywilną (podobnie jak wyżej).
Upublicznienie nagrania skutkować może naruszeniem dóbr osobistych i koniecznością zapłaty zadośćuczynienia w sytuacji, gdy nagranie narusza prawo do prywatności, dobrego imienia, tajemnicy rozmowy, korespondencji czy w inny sposób jest dla osoby widocznej na nagraniu krzywdzące. Ocena stopnia naruszenia za każdym razem podlega ocenie sądu w postępowaniu cywilnym.
PODSUMOWANIE
Nagrywanie osób trzecich bez ich wiedzy i zgody, niezależnie od tego czy sami bierzemy udział w nagraniu, w każdym przypadku może skutkować odpowiedzialnością cywilną za naruszenie dóbr osobistych tej osoby. Aby uchronić się od tej odpowiedzialności, należy uzyskać zgodę osoby trzeciej na nagrywanie jej głosu, lub wizerunku.
Jeżeli zaś chodzi o odpowiedzialność karną, to jest ona przewidziana wyłącznie wobec osób które nagrywają osoby trzecie (same nie biorą udziału w nagraniu) bez ich zgody i wiedzy, uzyskując tym samym dostęp do informacji dla siebie nieprzeznaczonych. Aby uchronić się od tej odpowiedzialności, należy uzyskać zgodę osoby trzeciej/osób trzecich na nagrywanie jej/ich głosu, lub wizerunku.
- nagrywanie sytuacji z naszym udziałem bez zgody innych uczestników → odpowiedzialność cywilna
- nagrywanie sytuacji z naszym udziałem za zgodą innych uczestników → brak odpowiedzialności
- nagrywanie osób trzecich bez naszego udziału i bez ich wiedzy i zgody → odpowiedzialność karna i cywilna
- nagrywanie osób trzecich bez naszego udziału za ich wiedzą i zgodą → brak odpowiedzialności
INNE POLECANE ARTYKUŁY
Adwokaci prowadzący bloga www.maszprawo.edu.pl przygotowali również inne artykuły, które mamy nadzieję zainteresują naszych czytelników:
- Rozwód
- Eksmisja małżonka ze wspólnie zajmowanego lokalu
- Koronawirus a alimenty,
- Kontakty z dzieckiem nie odbywają się prawidłowo
- Jak wygląda sprawa o alimenty
*****
W razie jakichkolwiek pytań, ewentualnie potrzeby pomocy w tego typu sprawach, zapraszamy do skorzystania z formularza kontaktowego:
