Jak anulować mandat? Takie pytanie często pojawia się po przemyśleniach związanych z funkcjonariuszem, kiedy zbyt pochopnie zgodziliśmy się na przyjęcie mandatu karnego. Często zdarza się, bowiem że w emocjach podjęliśmy błędną decyzję. Szczególnie chodzi tutaj o wkroczenia drogowe, kiedy np. okaże się, że pomiar prędkości wykonywany był wadliwym rejestratorem. Co w takiej sytuacji?
Czy anulowanie mandatu jest możliwe?
Tak, ale… Niestety procedura uchylenia mandatu karnego jest ściśle określona, a decyzja pozytywna w tym zakresie może być wydana tylko w bardzo konkretnych okolicznościach, po spełnieniu ściśle określonych przesłanek.
Przesłanki anulowania mandatu
Prawomocny mandat karny podlega niezwłocznie uchyleniu, jeżeli:
- grzywnę nałożono za czyn niebędący czynem zabronionym jako wykroczenie, albo
- na osobę, która popełniła czyn zabroniony przed ukończeniem 17 lat, albo
- gdy ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia wykroczenia (czyli w przypadku obrony koniecznej, stanu wyższej konieczności albo gdy sprawca z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem), albo
- jeżeli kwota mandatu przekracza maksymalną jego wysokość określoną w art. 96 kodeksu wykroczeń (zasadniczo 1.000,00 zł) – ale tylko ponad tę kwotę!, albo
- Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z prawem przepisu na podstawie którego mandat został wystawiony.
Przykładowo Jan Kowalski przyjął mandat za spożywanie alkoholu w miejscu publicznym, a następnie okazało się że miejsce w którym pił alkohol nie jest miejscem, gdzie mógł on zostać ukarany, tak jak w sytuacji opisanej tutaj. Albo gdy Jan Nowak ukradł jabłko w sklepie mając 15 lat.
Jak doprowadzić do uchylenia mandatu?
Uchylenie następuje na wniosek ukaranego, jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego złożony nie później niż w terminie 7 dni od uprawomocnienia się mandatu lub na wniosek organu, którego funkcjonariusz nałożył grzywnę, albo z urzędu.
Uprawniony do uchylenia prawomocnego mandatu karnego jest sąd właściwy do rozpoznania sprawy, na którego obszarze działania została nałożona grzywna. W przedmiocie uchylenia mandatu karnego sąd orzeka na posiedzeniu.
W posiedzeniu ma prawo uczestniczyć ukarany, organ, który lub którego funkcjonariusz nałożył grzywnę w drodze mandatu, albo przedstawiciel tego organu oraz ujawniony pokrzywdzony. Przed wydaniem postanowienia sąd może zarządzić stosowne czynności w celu sprawdzenia podstaw do uchylenia mandatu karnego.
Rozstrzygnięcie sądu
Uchylając mandat karny nakazuje się podmiotowi, na rachunek którego pobrano grzywnę, zwrot uiszczonej kwoty. W przypadku natomiast odmowy uchylenia mandatu pozostaje on w mocy (ze wszystkimi skutkami prawnymi jakie pociąga za sobą otrzymanie mandatu).
Jeżeli macie jakieś wątpliwości co do konkretnych kwestii poruszonych w artykule, to zapraszam do zadawania pytań zarówno w komentarzach jak i za pośrednictwem formularza kontaktowego lub za pośrednictwem profilu na Facebooku.
O innych sytuacjach, kiedy macie prawo na drodze, przeczytacie tutaj.