Kto płaci za rozgraniczenie?

kto płaci za rozgraniczenie

W sieci można znaleźć dużo artykułów na temat zasad podziału kosztów postępowania rozgraniczeniowego. W większości tych publikacji przedstawia się jako powszechnie obowiązującą zasadę, że koszty rozgraniczenia ponoszą wszyscy właściciele rozgraniczanych nieruchomości, a nie tylko ci, na których wniosek je przeprowadzono (przykładowo: Rzeczpospolita lub Tygodnik Poradnik Rolniczy). Jak się okazuje nie jest to tak oczywiste jak mogłoby się wydawać. W wielu bowiem przypadkach koszty postępowania powinien pokryć w całości wnioskodawca, a nie wszystkie strony postępowania rozgraniczeniowego. W artykule odpowiemy na pytanie – kto płaci za rozgraniczenie?

KOSZTY POSTĘPOWANIA ROZGRANICZENIOWEGO PONOSI W CAŁOŚCI WNIOSKODAWCA

Zgodnie z treścią art. 262 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego stronę obciążają te koszty postępowania, które:

1) wynikły z winy strony

2) zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie.

Na kanwie cytowanego przepisu zapadła uchwała 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 grudnia 2006 r., sygn. akt I OPS 5/06, w zgodzie z którą organ administracji publicznej, orzekając o kosztach postępowania rozgraniczeniowego na podstawie art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a., może obciążyć kosztami rozgraniczenia nieruchomości strony będące właścicielami sąsiadujących nieruchomości (art. 153 k.c.), a nie tylko stronę, która żądała wszczęcia postępowania.

W bardziej aktualnym orzecznictwie, m.in. w wyroku z 30 stycznia 2015 r., sygn. akt I OSK 2211/14 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że powyższe nie oznacza jednak, że z tezy ww. uchwały wynika, iż w każdym przypadku organ, prowadząc postępowanie rozgraniczeniowe, musi jego kosztami obciążyć wszystkie osoby biorące w nim udział. We wspomnianej wyżej uchwale 7 sędziów Naczelny Sąd Administracyjny dopuścił bowiem jedynie możliwość obciążenia właścicieli sąsiadujących nieruchomości takimi kosztami, nie stwierdzając jednak kategorycznie, że tego rodzaju rozstrzygnięcie musi zawsze zapaść w takim postępowaniu. Przeciwne stanowisko ograniczałoby bowiem organowi swobodę stosowania w postępowaniu rozgraniczeniowym art. 262 § 1 k.p.a., a więc swobodę w ocenie, które z wygenerowanych w toku postępowania kosztów, strona powinna ponieść w związku z tym, że albo wynikły one z jej winy albo zostały poniesione w jej interesie lub na jej żądanie (…).

Orzeczenie o kosztach postępowania następować powinno zawsze na podstawie oceny stanu faktycznego sprawy i zgromadzonego w jej toku materiału dowodowego. W rezultacie wydając orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania, organ musi zawsze brać pod uwagę, czy zachowanie strony (stron) uzasadnia obciążenie kosztami postępowania tylko jedną z nich czy wszystkie – a w tym ostatnim przypadku – w jakim stosunku.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, w wyroku z dnia 29 sierpnia 2018 r., sygn. akt II SA/Ke 423/18 skonstatował, że możliwe jest obciążenie kosztami postępowania rozgraniczeniowego wyłącznie jednego właściciela rozgraniczanych nieruchomości, a zwłaszcza tego, który żądał wszczęcia postępowania.

Natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 8 listopada 2016 r., sygn. akt II SA/Bk 576/16 stwierdził, że koszty postępowania rozgraniczeniowego ponoszone są w interesie wszystkich stron postępowania rozgraniczeniowego, o ile istnieje spór co do przebiegu granicy rozgraniczanych działek. Skoro analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie dowiodła istnienia takiego sporu, to uznać należy, że koszty postępowania rozgraniczeniowego nie zostały poniesione w interesie wszystkich stron postępowania.

KTO PŁACI ZA ROZGRANICZENIE?

W tym kierunku zmierzają obecne rozstrzygnięcia wojewódzkich sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 1 sierpnia 2018 r., sygn. akt III SA/Kr 350/18 sąd zaprezentował stanowisko zgodnie z którym „możliwość” obciążenia kosztami postępowania rozgraniczeniowego nie oznacza bezwzględnie takiego obowiązku.

Co więcej, w nowszym orzecznictwie sądów administracyjnych dopuszcza się możliwość obciążenia kosztami postępowania rozgraniczeniowego w całości tylko wnioskodawcę.

By nie pozostać gołosłownym, poniżej wyciągi z kilku orzeczeń WSA:

(1)

  • Jeśli stan sprawy będzie przedstawiał się w ten sposób, że wniosek o rozgraniczenie okaże się całkowicie lub częściowo nieuzasadniony (położenie punktów i linii granicznych w terenie będzie odpowiadało w całości lub w części stanowi wynikającemu z wiążącej dokumentacji, w tym operatu geodezyjno-kartograficznego), to brak będzie podstaw, aby strona postępowania niebędąca wnioskodawcą (właściciel sąsiadującej nieruchomości) została obciążona w równej mierze kosztami postępowania rozgraniczeniowego wszczętego na wniosek strony, w której subiektywnym i nieuzasadnionym mniemaniu przebieg granicy w całości lub w części był sporny lub niepewny.

(por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 26 listopada 2019 r., sygn. akt II SA/Rz 910/19)

 

(2)

  • Nie można obciążać kosztami administracyjnego postępowania rozgraniczeniowego właściciela nieruchomości sąsiedniej w sytuacji, gdy nie kwestionował on przebiegu granicy, której przebieg został potwierdzony, a postępowanie rozgraniczeniowe zostało zainicjowane przez inną stronę, celem podważenia wcześniej ustalonego przebiegu granic znajdującego nadto potwierdzenie w znajdujących się w terenie punktach granicznych.

(por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 1 sierpnia 2019 r., sygn. akt II SA/Go 301/19)

 

(3)

  • Możliwe jest obciążenie kosztami postępowania rozgraniczeniowego wyłącznie jednego właściciela rozgraniczanych nieruchomości, a zwłaszcza tego, który żądał wszczęcia postępowania.

(por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 29 sierpnia 2018 r., sygn. akt: II SA/Ke 423/18)

 

Podsumowując stwierdzić należy, że nie jest tak, iż zawsze koszty postępowania rozgraniczeniowego zostaną rozłożone na wszystkie strony tego postępowania. W określonych sytuacjach, organ administracji prowadzący postępowanie powinien obciążyć kosztami postępowania w całości i wyłącznie jedynie wnioskodawcę.

W przypadkach, kiedy to wnioskodawca inicjuje bezzasadnie postępowanie rozgraniczeniowe, warto powalczyć o swoje prawa – zwłaszcza, że koszty powołania geodety są wysokie i stale rosną.

***

Prawnicy kancelarii prowadzą dla Klientów sprawy rozgraniczeniowe. W razie jakichkolwiek wątpliwości służą pomocą. Kontakt możliwy jest za pomocą formularza kontaktowego:

    Korzystając z formularza wyrażają Państwo zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych podanych w ww. formularzu oraz w przesłanych przeze siebie dokumentach.

    Administratorami Państwa danych osobowych są Adwokat Michał Śmigiel, Adwokat Paweł Zawartka oraz Adwokat Magdalena Walkiewicz (ul. Mogilska 58/9, 31-546 Kraków). Dane osobowe podane w formularzu będą przetwarzane wyłącznie w celu udzielenia odpowiedzi na przesłane zapytanie (podstawą przetwarzania danych jest Państwa zgoda wyrażana poprzez wysłanie zapytania). Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne w celu udzielenia odpowiedzi.

    Państwa dane osobowe będą przechowywane przez okres nie dłuższy niż to konieczne do udzielenia odpowiedzi. Mają Państwo prawo dostępu do tych danych, ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych, wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania oraz prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.