UWAGI WSTĘPNE

Częstym  problemem właścicieli nieruchomości gruntowych są porastające na ich działkach drzewa lub krzewy, które utrudniają, czy nawet uniemożliwiają zagospodarowanie terenu, w tym jego zabudowę. Niestety nie zawsze da się łatwo pozbyć drzew i krzewów. Zasadą jest bowiem, że ich usunięcie wymaga uprzedniego uzyskania na to zezwolenia, a tylko w pewnych – choć dość licznych – wypadkach nie ma takiego wymogu.

JAKIE DRZEWA I KRZEWY MOŻNA USUNĄĆ BEZ ZEZWOLENIA?

Niniejszy artykuł zaczniemy zatem niejako od tyłu, tzn. od tego, jakie drzewa i krzewy można usunąc bez konieczności uzyskiwania na to zezwolenia. Pozwoli to zatem na szybsze ustalenie, czy w danym wypadku potrzeba uzyskać zezwolenia na wycinkę drzew lub krzewów.

I tak, lista wyjątków od obowiązku uzyskania zezwolenia na wycinkę drzew jest dość długa. M.in. nie jest wymagane zezwolenie na usunięcie:

1. krzewu albo krzewów rosnących w skupisach o powierzchni do 25 m²,
2. drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego nie przekracza 80 cm, w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego nie przekracza 65 cm, a w przypadku pozostałych gatunków drzew nie przekracza 50 cm,
3. drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej (przy czym w przypadku drzew o obwodach przekraczających wartości, o których mowa w punkcie 2. powyżej, niezbędnym jest dokonanie uprzedniego zgłoszenia zamiaru takiej wycinki – wówczas organ dokonuje oględzin i może w ciągu następnych 14 dni wnieść sprzeciw, dopiero zaś gdy takiego sprzeciwu organ nie wniesie, to można przystąpić do wycinki drzewa),
4. drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego.

Przypadków jest oczywiście dużo więcej, ale z praktycznego punktu widzenia są one już mniej istotne. Sygnalizuję jednak, że pełna ich lista wymieniona jest w art. 83f ust. 1 ustawy o ochronie przyrody.

Wspomnieć przy tym trzeba, że jeżeli brak potrzeby uzyskania zezwolenia na wycinkę drzewa uzasadniony był okolicznościami, o których mowa w punkcie trzecim powyżej, a następnie – w ciągu 5 lat od daty oględzin – wystąpiono o wydanie pozwolenia na budowę, co miałoby związek z prowadzeniem działalności gospodarczej i inwestycja byłaby realizowana na części nieruchomości, na której rosło usunięte drzewo, to wówczas organ nałoży obowiązek uiszczenia opłaty za usunięcie drzewa.

W sytuacji natomiast kiedy nie zachodzi żadna z okoliczności, o których mowa w art. 83f ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, to niestety do usunięcia drzewa lub krzewu niezbędnym będzie uprzednie uzyskanie na to zezwolenia.

KTO UDZIELA ZEZWOLENIA?

Właściwym do wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu jest co do zasady wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Gdy jednak drzewa rosną na terenie wpisanym do rejestru zabytków, to wówczas właściwy jest wojewódzki konserwator zabytków.

Organy nie działają jednak z urzędu. Zezwolenie wydawane jest dopiero na wniosek strony.

KTO MOŻE UZYSKAĆ ZEZWOLENIE?

Z wnioskiem o zezwolenie na wycinkę drzew lub krzewów może wystąpić:

1. właściciel nieruchomości,
2. użytkownik wieczysty,
3. inny posiadacz nieruchomości (np. dzierżawca) – za zgodą właściciela nieruchomości,
4. właściciel tzw. urządzeń przesyłowych, jeżeli drzewo lub krzew zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń.

JAKIE ELEMENTY POWINIEN ZAWIERAĆ WNIOSEK?

Wniosek o zezwolenie na wycinkę drzew lub krzewów powinien zawierać:

1. imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę posiadacza i włąściciela nieruchomości albo urządzeń przesyłowych,
2. oświadczenie o posiadanym tytule prawnym władania nieruchomością albo urządzeniami przesyłowymi,
3. zgodę właściciela nieruchomości, jeżeli jest wymagana,
4. nazwę gatunku drzewa lub krzewu,
5. obwód pnia drzewa mierzony na wysokości 130 cm (gdy drzewo ma więcej pni – obwód każdego z nich, a gdy nie ma pnia – obwód pnia bezpośrednio poniżej korony drzewa),
6. wielkość powierzchni, z której zostanie usunięty krzew,
7. miejsce, przyczynę, termin zamierzonego usunięcia drzewa lub krzewu, oraz wskazanie, czy usunięcie wynika z celu związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej,
8. rysunek, mapę albo wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane projekt zagospodarowania działki lub terenu w przypadku realizacji inwestycji, dla której jest on wymagany zgodnie z prawem budowlanym – określające usytuowanie drzewa lub krzewu w odniesieniu do granic nieruchomości i obiektów budowlanych istniejących lub projektowanych na tej nieruchomości,
9. projekt planu nasadzeń zastępczych lub przesadzenia drzewa lub krzewu – jeżeli są planowane, wykonany w formie rysunku, mapy lub projektu zagospodarowania działki lub terenu, oraz informację o liczbie, gatunku lub odmianie drzew lub krzewów oraz miejscu i planowanym terminie ich wykonania,
10. decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach albo postanowienie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000, w przypadku realizacji przedsięwzięcia, dla którego wymagane jest ich uzyskanie, oraz postanowienie uzgadniające wydawane przez właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska w ramach ponownej oceny oddziaływania na środowisko, jeżeli jest wymagana lub została przeprowadzona na wniosek realizującego przedsięwzięcie,
11. zezwolenie w stosunku do gatunków chronionych, jeżeli zostało wydane.

Najczęściej takie wnioski sporządzane są na formularzach przygotowanych wcześniej przez organ. Do takich formularzy niezbędnym jest jednak dołączenie brakujących dokumentów (np. oświadczenia o zgodzie właściciela, planu nasadzeń / przesadzeń drzew).

OGLĘDZINY 

Jednym z obowiązków organu w sprawie o zezwolenie na wycinkę drzew lub krzewów jest dokonanie oględzin, w ramach których organ powinien zweryfikować przygotowaną przez wnioskodawcę inwentaryzację drzew (co powinno sprowadzać się do zweryfikowania gatunków i pomiarów obwodów drzew), jak też ustalić, czy w ich obrębie nie znajdują się jakieś gatunki chronione.

OPŁATA

Zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu łączy się z obowiązkiem uiszczenia stosownej opłaty. Wysokość opłaty ustala się mnożąc liczbę cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty.

Jeżeli drzewo na wysokości 130 cm posiada kilka pni za obwód pnia drzewa przyjmuje się sumę obwodu pnia o największym obwodzie oraz połowy obwdodów pozostałch pni, a gdy nie posiada pnia, to za obwód pnia drzewa przyjmuje się obwód pnia mierzony bezpośrednio poniżej korony drzewa.

W przypadku krzewów opłatę ustala się mnożąc liczbę metrów kwadratowych powierzchni gruntu pokrytej usuwanymi krzewami i stawkę opłaty.

Wysokość stawek określona jest w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 3 lipca 2017 roku w sprawie wysokości stawek za usunięcie drzew i krzewów.

ZWOLNIENIE Z OPŁATY

Choć zasadą jest naliczanie opłaty za zewolenie na wycinkę drzew, to jednak są od tego dość liczne wyjątki. W szczególności nie nalicza się opłaty za usunięcie:

1. drzew lub krzewów, na których usunięcie nie jest wymagane zezwolenie,
2. drzew lub krzewów, które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych lub funkcjonowaniu urządzeń przesyłowych,
3. drzew lub krzewów, które zagrażają bezpieczeństwu ruchu drogowego lub kolejowego albo bezpieczeństwu żeglugi,
4. drzew, których obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego nie przekracza 120 cm, a w przypadku pozostałych gatunków drzew nie przekracza 80 cm, a usunięcie drzew jest dokonywane w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania innego niż rolnicze, zgodnego z przeznaczeniem terenu, określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
5. krzewu lub krzewów rosnących w skupiskach, pokrywających grunt o powierzchni do 50 m², w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania innego niż rolnicze, zgodnego z przeznaczeniem terenu, określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
6. drzew lub krzewów, które obumarły lub nie rokują szansy na przeżycie, z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości.

NASADZENIA ZASTĘPCZE LUB PRZESADZENIA

Wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu może być uzależnione od określonych przez organ nasadzeń zastępczych lub przesadzeń drzew lub krzewów. Wbrew pozorom takie rozwiązanie może być nawet korzystne. W przypadku bowiem naliczenia opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu oraz uzależnienia wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu od przesadzenia tego drzewa lub krzewu albo wykonania nasadzeń zastępczych, to organ odracza termin uiszczenia opłaty za jego usunięcie na okres 3 lat od dnia upływu terminu wskazanego w zezwoleniu na jego przesadzenie lub wykonanie nasadzeń zastępczych.

Co więcej, jeżeli przesadzone albo posadzone drzewa lub krzewy zachowały żywotność po upływie powyższego okresu lub nie zachowały żywotności z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości, należność z tytułu upłaty za usunięcie drzew lub krzewów podlega umorzeniu.

Jeżeli natomiast przesadzone albo posadzone drzewa lub krzewy, albo część z nich, nie zachowały żywotności po upływie okresu, o którym mowa powyżej z przyczyn zależnych od posiadacza nieruchomości, naliczona opłata jest przeliczana w sposób proporcjonalny do liczby drzew lub powierzchni krzewów, które nie zachowały żywotności.

Analogicznie, w przypadku niewykonania nasadzeń zastępczych lub części z nich, naliczona opłata jest przeliczana w sposób proporcjonalny do liczby drzew lub powierzchni krzewów, które nie zostały wykonane.

INNE POLECANE ARTYKUŁY

Adwokaci prowadzący bloga www.maszprawo.edu.pl przygotowali również inne artykuły, które mamy nadzieję zainteresują naszych czytelników: 

• Wycinka drzew a okres lęgowy ptaków
• Lex Szyszko – o zezwoleniu na wycięcie drzewa

*****

W razie jakichkolwiek pytań, ewentualnie potrzeby pomocy w tego typu sprawach, zapraszamy do skorzystania z formularza kontaktowego: