Czy przedsiębiorca może walczyć z nieuczciwym kredytem frankowym?

przedsiębiorca może walczyć z nieuczciwym kredytem frankowym
przedsiębiorca może walczyć z nieuczciwym kredytem frankowym

W artykule wyjaśniamy, czy a jeżeli tak to w jaki sposób przedsiębiorca może walczyć z nieuczciwym kredytem frankowym.

Dotychczas, gdy opisywaliśmy dla Państwa orzeczenia zapadające w sprawach frankowych zauważaliśmy, że wykształcona zarówno na gruncie krajowym, jak i na poziomie europejskim (orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej), linia orzecznicza jest zdecydowanie pro-konsumencka. Sądy niejednokrotnie podkreślały, że konsumentowi należy się realna ochrona praw i powinno się zmierzać do wyrównania „nierównowagi sił” między nim, a bankiem. Doniesienia medialne pokazują, że Sądy stają zdecydowanie po stronie frankowicza – konsumenta w sporze z bankiem.

Co jednak w sytuacji, gdy zamiast konsumenta, z nieuczciwym kredytem frankowym zmaga się przedsiębiorca? Czy osoba prowadząca działalność gospodarczą też może domagać się unieważnienia kredytu frankowego lub odfrankowienia umowy?

Przedsiębiorca a konsument w sporze o kredyt frankowy

Tytułem wstępu wyjaśnić należy pokrótce różnice między ww. pojęciami, których definicje zawarte są w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 221 k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Warto również wskazać, że w dyrektywie nr 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku – o nieuczciwych warunkach w umowach konsumenckich, która stanowi jeden z fundamentów orzeczeń TSUE, pojęciem konsumenta określa się każdą osobę fizyczną, która w umowach objętych dyrektywą działa w celach niezwiązanych z handlem, przedsiębiorstwem lub zawodem.

Przedsiębiorcę definiuje art. 43[1] k.c. w myśl którego przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, której ustawa przyznaje zdolność prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Tożsama definicja znajduje się w art. 4 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców. Ustawa ta, w ust. 2 ww. przepisu dodaje, że przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Sądy wydają wyroki korzystne także dla frankowiczów – przedsiębiorców

Ubiegły rok bogaty był w orzecznictwo sądów krajowych oraz TSUE w zakresie spraw frankowych. Wielu konsumentów uzyskało korzystne dla siebie rozstrzygnięcia. Przykładowo tutaj pisaliśmy o wygranej frankowiczów z bankiem Millennium.

Rok 2021 przyniósł również całkiem nowy kierunek rozpatrywania spraw frankowych – pojawiły się pierwsze rozstrzygnięcia w sprawach przedsiębiorców. Co warto podkreślić: były to rozstrzygnięcia zdecydowanie na korzyść frankowiczów-przedsiębiorców.  Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2021 roku, Sąd Okręgowy w Warszawie, orzekł o nieważności umowy kredytu frankowego, choć w toku postępowania wykluczył, że powodowie działali jako konsumenci zawierając sporną umowę kredytu frankowego.

W uzasadnieniu można zauważyć argumenty podobne do tych, które niejednokrotnie formułowane były na poparcie rozstrzygnięć w sprawach frankowiczów-konsumentów. Jak uargumentował Sąd:

[nieważność – przyp. wł.] wynika z naruszenia granic swobody umów poprzez wykreowanie stosunku prawnego sprzecznego z naturą (właściwością) stosunku zobowiązaniowego. (…) Przyczyną wadliwości umowy, prowadzącej do jej nieważności, był narzucony przez bank sposób ustalania wysokości kwoty podlegającej zwrotowi a w konsekwencji i wysokości odsetek – a więc głównych świadczeń kredytobiorcy. (…) Opisane wyżej ukształtowanie stosunku zobowiązaniowego narusza jego istotę, gdyż wprowadza do stosunku zobowiązaniowego element nadrzędności jednej ze stron i podporządkowania drugiej strony, bez odwołania do jakichkolwiek obiektywnych kryteriów, zakreślających granice swobody jednej ze stron. Naruszenie istoty stosunku zobowiązaniowego oznacza przekroczenie granic swobody umów określonych w art. 353(1) k.c. i prowadzi do nieważności czynności prawnej jako sprzecznej z ustawą (art. 58 k.c.). (Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15 stycznia 2021 roku, XXV 995/18, LEX nr 3199204)

Ubocznie należy dodać, że w ww. sprawie sąd przyjął teorię salda, zasądzając na rzecz frankowiczów-przedsiębiorców jedynie kwoty, które spłacili oni we frankach, zaś w pozostałej części oddalił powództwo. W naszej opinii wyrok w tym zakresie jest błędny. Tzw. teoria salda nie ma uzasadnienia w przepisach.

W sprawie rozstrzyganej pod koniec roku 2021, również przez Sąd Okręgowy w Warszawie, doszło do uznania umowy za nieważną z uwagi na brak wskazania mechanizmu określania kursu franka szwajcarskiego, jednak sąd uwypuklił w uzasadnieniu nieco odmienne okoliczności niż w wyroku cytowanym powyżej. Mianowicie wyjaśnił, że:

Nie tylko nie wskazano mechanizmu ustalania kursów walut, ale nawet nie uczyniono integralną częścią umowy stosownych, wewnętrznych regulacji obowiązujących u pozwanego, które określałyby te kursy lub które regulowałyby kwestię ustalania tabel kursów walut. (…) pozwany miał całkowitą swobodę w określaniu tak kursu kupna, jak i sprzedaży franka szwajcarskiego, a tym samym miał możliwość swobodnego kształtowania wysokości raty, którą powód był zobowiązany uiszczać w wykonaniu umowy (…) Należy jednoznacznie zaznaczyć, iż podniesiony przez pozwanego fakt braku znaczących równic w kursach walut ustalanych przez Bank w ramach swojej tabeli z kursami NBP, niczego w niniejszej sprawie nie zmieniał. Nie ma bowiem znaczenia to w jaki sposób wskazana strona, w tym bank, korzysta z tego rodzaju klauzul. O nieważności umowy decyduje bowiem treść jej postanowień, a nie sposób jej wykonania. Aby zapewnić zgodność tychże zapisów z prawem wystarczyło wprowadzić je do umowy, a nie odsyłać do bliżej nieokreślonych uchwał zarządu i ustalanych na ich podstawie tabeli kursów. (Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 14 grudnia 2021 roku, XVI 1309/20, LEX nr 3282544)

Warto zauważyć, że tak samo, jak w przypadkach opisywanych przez nas uprzednio, rozstrzygnięć w sprawach konsumentów, za podstawę do unieważnienia umowy Sąd uznał rażąco nieuczciwe skonstruowanie przez bank kryteriów ustalania wysokości świadczenia kredytobiorcy.

Przedsiębiorca też może walczyć z nieuczciwym kredytem frankowym

Orzecznictwo w tym zakresie, w porównaniu do wyroków w sprawach konsumentów, nadal jest bardzo ubogie. Zauważalna jest jednak wyraźna tendencja pro-przedsiębiorcza, chociaż – chcąc ująć orzecznictwo całościowo – winno się określić ją jako pro-frankowiczową, z którą wiązać się będzie na pewno utrwalanie już istniejącej linii orzeczniczej i wyjaśnianie pojawiających się na tym gruncie niejasności.

Kluczową różnicą między tymi sprawami jest to, że w sprawach, w których występuje frankowicz-przedsiębiorca, nie mają zastosowania przepisy dotyczące ochrony konsumentów oraz – o czym warto pamiętać: krótszy (3-letni) termin przedawnienia roszczeń. Należ o tym pamiętać przygotowując się do sporu z bankiem.

KREDYTY FRANKOWE KANCELARIA – ZAKRES USŁUG

Pomagamy na każdym etapie sporu z bankiem w sprawie frankowej:

  • porady prawne w sprawach kredytów „frankowych”
  • wezwanie banku do zapłaty
  • przygotowanie pozwu przeciwko bankowi
  • reprezentacja w postępowaniu sądowym
  • apelacja od wyroku sądu pierwszej instancji
  • skarga kasacyjna w sprawie frankowej

Kancelaria frankowa z siedzibą w Krakowie świadczy usługi dla Klientów w całej Polsce: Radom, Łódź, Opole, Sopot, Białystok, Gliwice, Rybnik, Dąbrowa Górnicza, Wołomin.

Adwokat frankowicze. Kompleksowa obsługa spraw z zakresu kredytów frankowych. Pomoc prawną w sporze z bankami świadczymy także w całym województwie małopolskim: Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Olkusz, Oświęcim, Chrzanów, Bochnia, Nowy Targ, Gorlice, Zakopane, Skawina, Andrychów, Wadowice, Wieliczka, Dobczyce, Limanowa, Proszowice.

SZYBKI KONTAKT MOŻLIWY JEST PRZEZ FORMULARZ KONTAKTOWY:

    Korzystając z formularza wyrażają Państwo zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych podanych w ww. formularzu oraz w przesłanych przeze siebie dokumentach.

    Administratorami Państwa danych osobowych są Adwokat Michał Śmigiel oraz Adwokat Paweł Zawartka (ul. Mogilska 58/9, 31-546 Kraków). Dane osobowe podane w formularzu będą przetwarzane wyłącznie w celu udzielenia odpowiedzi na przesłane zapytanie (podstawą przetwarzania danych jest Państwa zgoda wyrażana poprzez wysłanie zapytania). Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne w celu udzielenia odpowiedzi.

    Państwa dane osobowe będą przechowywane przez okres nie dłuższy niż to konieczne do udzielenia odpowiedzi. Mają Państwo prawo dostępu do tych danych, ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych, wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania oraz prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.