ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW – JAK GO SKRÓCIĆ LUB ZMIENIĆ?
Zakaz prowadzenia pojazdów to jeden z tak zwanych środków karnych przewidzianych w kodeksie karnym wobec sprawców przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji drogowej. W pewnych wypadkach Sąd ma obowiązek orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, a w innych wypadkach może to uczynić, ale nie musi.
KIEDY SĄD MUSI ORZEC ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW?
Sąd ma OBOWIĄZEK orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów na okres od 1 roku do 15 lat (wedle uznania Sadu) w przypadku:
- Ucieczki przed kontrolą policyjną (art. 178b kodeksu karnego)
- Prowadzenia pojazdu mimo utraty prawa jazdy (art. 180a kodeksu karnego)
- Gdy sprawca mając już orzeczony prawomocnie zakaz prowadzenia pojazdów, nie stosuje się do niego (art. 244 kodeksu karnego).
Sąd ma OBOWIĄZEK orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów na okres od 3 lat do 15 lat (wedle uznania Sadu) w przypadku:
- Popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji (wszystkie przestępstwa wymienione w art. 173 – 180a kodeksu karnego) pod wpływem alkoholu lub środków odurzających.
- Ucieczki przez sprawcę z miejsca wypadku lub z miejsca katastrofy drogowej.
Sąd ma OBOWIĄZEK orzeczenia zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w przypadku:
- Prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego przez sprawcę, który:
– uprzednio był prawomocnie skazany za jazdę w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego
– uprzednio był prawomocnie skazany za spowodowanie wypadku drogowego, sprowadzenie katastrofy drogowej lub niebezpieczeństwa katastrofy
-popełnił to przestępstwo w trakcie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów
- Spowodowania katastrofy drogowej lub wypadku ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu, w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego oraz w przypadku ponownego skazania za takie przestępstwo
- Ucieczki z miejsca katastrofy drogowej lub wypadku ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu oraz w przypadku ponownego skazania za takie przestępstwo
KIEDY SĄD MOŻE ORZEC ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW, ALE NIE MUSI?
Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. A zatem w każdym przypadku popełnienia przestępstwa drogowego, Sąd ma możliwość orzeczenia wobec sprawcy zakazu prowadzenia pojazdów. Czy taki zakaz zostanie orzeczony – zależy to wyłącznie od uznania Sądu, który bierze pod uwagę całokształt okoliczności sprawy i ocenia czy dany sprawca stwarza zagrożenie na drodze czy nie.
CZY MOŻNA STARAĆ SIĘ O SKRÓCENIE ZAKAZU PROWADZENIA POJAZDÓW ?
Co do zasady Ustawodawca przewidział możliwość skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego prawomocnym wyrokiem, poza jednym wyjątkiem o którym będzie mowa poniżej. Warunkiem ubiegania się o skrócenie tego zakazu jest:
- Upływ co najmniej połowy okresu na jaki orzeczono zakaz, lecz nie mniej niż 1 rok;
- Przestrzeganie porządku prawnego przez Skazanego;
Skrócenie tego zakazu następuje poprzez wydanie przez Sąd orzeczenia stwierdzającego „uznanie środka karnego za wykonany”. O wydanie takiego orzeczenia można wnioskować do Sadu po spełnieniu powyższych warunków.
CZY MOŻLIWOŚĆ TA PRZYSŁUGUJE TAKŻE SPRAWCOM WOBEC KTÓRYCH ORZECZONO DOŻYWOTNI ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW?
Owszem. Nawet sprawca wobec którego orzeczono dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów, ma szansę jeszcze kiedyś legalnie wsiąść za kierownicę. O uznanie zakazu za wykonany może się jednak ubiegać najwcześniej po 15 latach. Warunkiem skrócenia takiego zakazu jest przestrzeganie przez niego porządku prawnego i brak obawy ponownego popełnienia przestępstwa podobnego do tego, za które orzeczono środek karny.
KOMU NIE PRZYSŁUGUJE MOŻLIWOŚĆ UBIEGANIA SIĘ O SKRÓCENIE ZAKAZU PROWADZENIA POJAZDÓW?
Ustawodawca przewidział wyłącznie jeden wyjątek, kiedy sprawca nie ma możliwości starać się o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów. Dotyczy on skazanych na okres nie krótszy niż 3 lata, w związku z popełnieniem przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub z ucieczką z miejsca wypadku. Ustawodawca jak widać traktuje nietrzeźwych kierowców wyjątkowo surowo, ale i dla nich przewidziano pewien wyjątek, który daje im możliwość prowadzenia pojazdów, o czym będzie mowa poniżej
CO JEŚLI NIE SPEŁNIASZ WARUNKU DO SKRÓCENIA ZAKAZU PROWADZENIA POJAZDÓW LUB SĄD ODMÓWI CI SKRÓCENIA CZASU TRWANIA ZAKAZU?
Dla wszystkich osób które nie mają możliwości ubiegania się o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów, lub którym Sąd odmówił wydania postanowienia skracającego ten zakaz, pozostaje jeszcze jedna furtka. Można ubiegać się o zmianę sposobu wykonywania środka karnego poprzez zezwolenie na prowadzenie pojazdów mechanicznych wyposażonych w blokadę alkoholową. Stanowi o tym przepis art. 182a kodeksu karnego wykonawczego:
Art. 182a. [Zakaz prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową]
1. Jeżeli zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru, a w przypadku zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego na podstawie art. 42 § 3 lub 4 Kodeksu karnego przez okres co najmniej 10 lat, sąd może orzec o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, o której mowa w art. 2 pkt 84 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1990, 2244 i 2322 oraz z 2019 r. poz. 53 i 60), jeżeli postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania środka karnego uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Przepis art. 182 § 1 stosuje się odpowiednio. (…)
Jak wskazuje powyższy przepis, tacy sprawcy mają możliwość poruszania się pojazdami z blokadą alkoholową. Aby mieć taką możliwość, należy zwrócić się do Sądu o wydanie orzeczenia o dalszym wykonywaniu środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową. Innymi słowy, zakaz prowadzenia pojazdów obejmuje wtedy wyłącznie pojazdy bez blokady, co oznacza że można się poruszać wyłącznie pojazdami mechanicznymi z blokadą alkoholową. Z wnioskiem do Sądu o wydanie takiego orzeczenia można wystąpić jednak dopiero po upływie połowy okresu na jaki orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów, a w przypadku dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów – dopiero po 10 latach. Dodatkowo, trzeba udowodnić przed Sądem że sprawca nie zagraża już bezpieczeństwu na drodze.
Podsumowując, jak widać ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW NIE ZAWSZE OZNACZA ŻE NIE MOŻESZ W OGÓLE PROWADZIĆ POJAZDÓW MECHANICZNYCH PRZEZ OKRES NA JAKI ZAKAZ ORZECZONO. Możesz starać się zarówno o skrócenie tego zakazu jak i o zmianę sposobu jego wykonywania.
INNE POLECANE ARTYKUŁY
Adwokaci prowadzący bloga www.maszprawo.edu.pl przygotowali również inne artykuły, które mamy nadzieję zainteresują naszych czytelników:
*****
Jeżeli orzeczono wobec Ciebie zakaz prowadzenia pojazdów i potrzebujesz pomocy w uzyskaniu powyższych rozstrzygnięć, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią przez poniższy formularz lub bezpośrednio na wskazane w zakładce „KONTAKT” adresy mailowe lub telefoniczne.
